گیاهان سمی سالوک

گیاهان سمی منطقه (سالوک)

  گیاهان سمی این منطقه موجب خسارت زیادی از جمله مرگ و میر ونابودی جانوران منطقه می‌گردد این 

گیاهان در بهار قبل از آن که نباتات علوفه ای دیگر ظاهر شوند پدیدار گشته و مورد چرا واقع میگردند و 

خسارت فراوانی به بار می‌آورند.

  گیاهان سمی منطقه در ادامه مطالب:

شیوع وافزایش نباتات سمی در مراتع منطقه اکثراً به وسیله چرای مفرط انجام می‌گیرد.چرای مفرط

مراتع باعثنابودی گیاهان مربوب و جایگزین شدن گیاهان سمی در آن منطقه خواهد شد. تعدادی از

این گیاهان نیزبه علتبوی شدید وتعدادی نیز به علت داشتن تیغ‌های برنده برای جانوران زیان آور

می‌باشند. گیاهان سمی با وجود داشتن مضرات زیادنبایستی از بین برده شوند، زیرا در شرایط کنونی

منطقه این گیاهان کمترمورد توجه چرندگان قرار گرفته و هنگامچرای مفرط نابود نمی‌شوند. باقی ماندن

این گیاهان باعث جلوگیری از فرسایش خاک در منطقه خواهدشد. به جای نابودی این گیاهان، می‌توان

با رعایت نکاتی از ازدیاد و تکثیر آنها جلوگیری نمود. از جمله گیاهان سمی می‌توان تلخه، افدرا، فرفیون،

گل راعی، زنبق کوهی و...نام برد

تلخه:

ﮔﯿﺎﻫﯽ اﯾﺴﺘﺎده (ﺷﮑﻞ 1) ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع 30 ﺗﺎ 90 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ 45 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﻣﻌﻤﻮﻻً از

ﻃﺮﯾﻖ رﯾﺸﻪﻫﺎی ﺧﺰﻧﺪه و ﺑﻪ ﻧﺪرت از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺬر ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﮔﯿﺎﻫﭽﻪﻫﺎی آن ﻋﻤﺪﺗﺎً در اواﺧﺮ زﻣﺴﺘﺎن و اواﯾﻞ ﺑﻬﺎر

ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ روزت درﻣﯽ آﯾﻨﺪ. ﺳﯿﺴﺘﻢ رﯾﺸﻪ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و

اﻧﺪامﻫﺎی ﻫﻮاﯾﯽ ﻧﯿﺰ در ﭘﺎﯾﯿﺰ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ. ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎی 2 روی رﯾﺸﻪ در ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺪامﻫﺎی ﻫﻮاﯾﯽ

ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﮔﯿﺎه ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺳﺎل دوم و در اواﺳﻂﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﻞ ﻣﯽدﻫﺪ و اﻧﺪامﻫﺎی ﻫﻮاﯾﯽ آن ﭘﺲ از ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﻮه

از ﺑﯿﻦ ﻣﯽ روﻧﺪ. زﯾﺎد ﺑﻮدن ﻃﻮل ﻋﻤﺮ رﯾﺸﻪ ﺗﻠﺨﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻔﻆ ﺑﻘﺎی ﮔﯿﺎه ﺗﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد. .

ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﺗﻠﺨﻪ Acroptilon repens)(L.) DC) ﮐﻪ ﻧﺎم اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ آن RussianKnapeweed اﺳﺖ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ

از ﺧﺎﻧﻮاده ﮐﺎﺳﻨﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻧﺎمﻫﺎی ﻻﺗﯿﻦ آن Centaurea picris و Centaurea repensﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺎمﻫﺎی

ﺧﺎرﺟﯽ آن Mountainو Hardhead ،Turkestan Thistle ، BluetCreeping Thistle ﺑﻮده و در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻪ ﺗﻠﺨﻪ،

ﺗﻠﺨﻪ ﮔﯿﺠﻪ، و ﺗﻠﺨﻪ داﻧﻪ ﻣﻌﺮوف ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻠﺨﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ (و ﺣﺘﯽ ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ) ﺑﺮاﺳﺎس

ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی آﻣﺮﯾﮑﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ Centaurea repens ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﺪ. اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺑﺎ

ﺟﻨﺲ Centaurea ﻧﺪارد و در ﺟﻨﺲ Acroptilon ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻧﺎم ﺟﻨﺲ Acroptilon ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻮک ﭘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ

اﺳﺖ، ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻮﻫﺎی رﯾﺰ و ﭘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻮک ﺑﺮاﮐﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﻼﭘﺮک ﮔﻞ وﺟﻮد دارد. لقب repens ﺑﺮای اﯾﻦ

ﮔﻮﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺧﺰﻧﺪه رﯾﺸﻪ ﻫﺎی آن ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ.ﺗﻠﺨﻪ در اواﯾﻞ ﺑﻬﺎر ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺷﻮد، در اردﯾﺒﻬﺸﺖ و ﺧﺮداد ﺷﺮوع

ﺑﻪ ﮔﻞدﻫﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ (ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻬﺪ ارﺗﻔﺎع ﻣﻨﻄﻘﻪ) و ﮔﻠﺪﻫﯽ آن در ﻃﻮل ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن و ﭘﺎﯾﯿﺰ اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻫﺮ ﺷﺎﺧﻪ ﮔﻞ

دﻫﻨﺪه ﺣﺪود 50 ﺗﺎ 500 ﺑﺬر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺬرﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت 2 ﺗﺎ 3 ﺳﺎل در ﺧﺎک ﻗﺪرت ﺣﯿﺎت دارﻧﺪ. روش اﺻﻠﯽ

ﺗﮑﺜﯿﺮ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ روﯾﺸﯽ اﺳﺖ و ﺗﮑﺜﯿﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺬر در درﺟﻪ دوم اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. ﺗﮑﺜﯿﺮ روﯾﺸﯽ ﺗﻠﺨﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ

ﺻﻮرت اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻬﺎر و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦ ﮐﻪ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﻪ ﺑﺎﻻی ﺻﻔﺮ رﺳﯿﺪ، ﺳﺎﻗﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎی

روی رﯾﺸﻪ ﻣﻨﺸﺄ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ، از ﺧﺎک ﺑﯿﺮون ﻣﯽ آﯾﻨﺪ. اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺻﻮرت روزت ﺑﻮده و ﭘﺲ از ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺳﺎﻗﻪ

ﮔﻞ دﻫﻨﺪه، در ﺧﺮداد ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﻞ دﻫﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.

ﺧﻮاص ﺗﻠﺨﻪ

ﮔﯿﺎه ﺗﻠﺨﻪ ﺣﺎوی ﻣﺎده ای ﺑﻨﺎم رﭘﯿﻦ اﺳﺖ. رﭘﯿﻦ ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﻣﺮگ ﺣﯿﻮاﻧﺎت اﻫﻠﯽ ﺷﻮد.

آزﻣﺎﯾﺶﻫﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪای اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮ روی ﺗﻠﺨﻪ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻠﺨﻪ ﺑﺮای اﺳﺐ ﺳﻤﯽ ﺑﻮده و ﺑﺎﻋﺚ

ﺑﻬﻢﺧﻮردﮔﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﯽ آن ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺣﯿﻮان را از ﺑﯿﻦ ﻣﯽﺑﺮد. ﺗﻤﺎس ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺑﺎ ﺗﻠﺨﻪ ﻣﻤﮑﻦ

اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺴﺎﺳﯿﺘﻪ ﭘﻮﺳﺘﯽ در اﻧﺴﺎن ﺷﻮد.

افدرا:

فرفیون:

Euphorbiaceae گیاهی است یک ساله از خانواده که ساقه های ان متعدد،بلند و راست

است.که از طریق بذرتکثیر مییابند.طول ساقه15تا50سانتیمتر و رنگ ان سبز تیره است.برگها متناوب و

با آرایش مارپیچی روی ساقه قرار گرفته اند انتهای برگها مدور ودمبرگ کوتاه دارند.برگها بیضی شکل و

برگها ی پایینی کم وبیش چرمی شکل و سفیدرنگ و برگهای فوقانی سبز تیره تا سبز مایل به زرد

هستند.. گلهای فرفیون جانبی ومنفردند،دمگل به17 تا21 میلیمتر میرسد،گلهای انتهایی4تا6تایی به

صورت چتر با دمگلی به طول 20تا25میلیمتر دیده میشوند.گل آذین آن سیاتیوم است که همانند چتری

با5 پرتو کوتاه کرکدار،ابتدا 3 قسمتی سپس 2 قسمتی دیده میشود.این گیاه به علت داشتن ریشه

های قوی(که تا پنج برابر اعضای هوایی میرسد)یکی از علفهای هرز مهم محسوب میگردد.طول ریشه

این علف هرز گاهی بیش از یک متر در عمق زمین نفوذ میکند و بدین ترتیب با عوامل نامساعد محیط به

خوبی میتواند مقابله کند.از قطعات ریشه میتواند گیاه جدیدی به وجود آید.از خصوصیات مهم دیگر این

گیاه،داشتن لاتکس یا شیرابه درساقه و رگبرگهای آن است.گونه های جنس فرفیون دارای مقادیر زیادی

گلوکوزید سیانوژنیک بوده،در صورت تعلیف دام ممکن است باعث مسمومیت آنها شود.

گل راعی

زنبق کوهی